Σε ορισμένες περιπτώσεις αναπτύσσεται πάνω στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς, συνηθέστερα στην περιοχή της ωχράς κηλίδας, μια λεπτή ημιδιαφανής μεμβράνη. Η μεμβράνη αυτή ονομάζεται επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Καθώς η μεμβράνη αυτή εξελίσσεται αρχίζει να «ζαρώνει» και να παραμορφώνει τον αμφιβληστροειδή, του οποίου η επιφάνεια φυσιολογικά είναι ομαλή και χωρίς πτυχές. Η διαταραχή αυτή της φυσιολογικής ανατομίας μπορεί να προκαλέσει μείωση της ποιότητας της όρασης του ασθενούς. Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 65 έτη.
Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια που δεν παραμορφώνεται η ανατομία της ωχράς η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη δεν προκαλεί συμπτώματα στον ασθενή. Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να προκαλέσει:
- Θολή όραση
- Μεταμορφοψία (παραμόρφωση της κεντρικής όρασης κατά την οποία οι ευθείες γραμμές φαίνονται κυματοειδείς/παραμορφωμένες)
- Μονόφθαλμη διπλωπία
- Μικροψία/Μακροψία (τα αντικείμενα φαίνονται μικρότερα ή μεγαλύτερα από το πραγματικό τους μέγεθος)
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Τις περισσότερες φορές η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη είναι ιδιοπαθής, δηλαδή δεν οφείλεται σε κάποια ιδιαίτερη πάθηση του ματιού παρά μόνο στην ηλικία. Σε κάποιες περιπτώσεις η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη μπορεί να προκληθεί δευτεροπαθώς από κάποιο προηγηθείσα οφθαλμική πάθηση, όπως:
- αγγειακές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, απόφραξη φλέβας κ.α)
- ρωγμή ή αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
- φλεγμονώδεις παθήσεις του ματιού
- οφθαλμικά τραύματα
- ενδοφθάλμιοι όγκοι
- οφθαλμικές χειρουργικές επεμβάσεις
Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία, η αποκόλληση υαλοειδούς και η παρουσία επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης στο άλλο μάτι.
Αντιμετώπιση
Εάν η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη δεν προκαλεί σοβαρή αλλοίωση στην όραση του ασθενούς δεν χρειάζεται άμεση θεραπεία και στους περισσότερους ασθενείς συνιστάται συχνή παρακολούθηση. Σε περιπτώσεις που έχουμε σημαντική μείωση της όρασης του ασθενούς ή/και έντονα συμπτώματα μεταμορφοψιών η θεραπεία της μεμβράνης είναι χειρουργική. Η εξειδικευμένη μικροχειρουργική μέθοδος που εφαρμόζεται ονομάζεται υαλοειδεκτομή (βιτρεκτομή) και έχει ως στόχο την αφαίρεση της επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης και την ανατομική αποκατάσταση της ωχράς.
